project.favorite.title

ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՊԱՐՓԱԿ ԱՊԱՀՈՎԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ՆԵՐԴՐՄԱՆ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

251 - project.vote.yes
31 - project.vote.no

project.digest.title

project.digest.no	project.digest.username_date	project.digest.status	project.digest.text	project.digest.uploaded_file	project.digest.conclusion	project.digest.article
	1	2	3	4	5	6
1	11.01.2023 14:17:09		Կարծում եմ՝ պետք չէ շատ ձգձգել։
2	11.01.2023 14:22:31		Առաջարկում եմ առողջապահության ապահովագրության շահառուներ գրանցել միայն 0_18տ երեխաներին, 18_63տ ԳՐԱՆՑՎԱԾ և հարկ վճարող աշխատողներին, 63տ_ից բարձր տարիքի ՀՀ քաղաքացիներին։ Չաշխատող և հարկ չվճարող 18_63տ քաղաքացիները ԻՐԱՎՈՒՆՔ ՉՈՒՆԵՆ օգտվել այս ծրագրից։
3	11.01.2023 15:14:37		Կխնդրեմ, որ այս նախագծում ներգրաված լինեն նաև ՆՈՒՀ֊երը
4	12.01.2023 01:55:41		Աշխատող թոշակառուները իրե՞նք պետք է վճարեն, թե՞ պետությունը։
5	12.01.2023 01:55:41		Իսկ կարող ե՞մ ես ավելի շուտ ապահովագրվել, եթե ինքնազբաղված եմ։ Հայեցակարգում սկզբում պետական աշխատողներն են ոնց որ միայն ապահովագրվելու։
6	12.01.2023 12:25:58		+
7	12.01.2023 12:26:07		++++
8	13.01.2023 03:07:37		Ըստ էության հերթական հարկային բեռի ծանրացմանն ուղղված նախագիծ՝ այս անգամ էլ առողջապահական և/կամ այլ բարի նպատակներով։ Եվ այդ բեռը կրողները միևնույն է վճարելու են իրենց բուժման համար, ուղղակի իրենց հաշվին ստողծվելու են լրացուցիչ հիմնարկներ՝ տնօրեններով, փոխտնօրեններով և այլ էֆեկտիվ մենեջերներով, ամնեն մեկն իր վարորդ-քարտուղարուհիներով և այլն, մի շարք բուժհաստատություններ էլ պետպատվերի հաշվին լրացուցիչ գերշահույթ են ստանալու
9	26.01.2023 13:29:10		Առաջարկվում է հայեցակարգի նախագծից և հավելվածներից հեռացնել «հաշմանդամության կանխարգելմանն» առնչվող դրույթները՝ համապատասխանեցնելով նախագիծը «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքի սկզբունքներին։
10	26.01.2023 13:44:03		Հայեցակարգի նախագծի 5-րդ կետից հեռացնել «առողջական խնդիրների հետևանքով հաշմանդամություն ունեցող անձանց թվաքանակի նվազեցմանը» բառերը՝ հաշվի առնելով հանգամանքը, որ հաշմանդամության կանխարգելման գաղափարախոսության հիմքում հաշմանդամության բժշկական մոդելն է և այն հակասում է հաշմանդամություն ունեցող անձանց արժանապատվությանը։ Առաջարկը բխում է նաև Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների հարցերով ՄԱԿ-ի կոմիտեի՝ Հայաստանի նախնական զեկույցի վերաբերյալ եզրափակիչ դիտարկումների 6 (2) առաջարկից (վերանայել իր օրենսդրությունը և պլանները, որոնք առնչվում են հաշմանդամության կանխարգելմանը և բուժմանը և դրանք համապատասխանեցնել հաշմանդամության մարդու իրավունքների վրա հիմնված մոդելին)։ Համապատասխանաբար անհրաժեշտ է հեռացնել նաև հավելված 4-ի ոչ ֆինանսական ցուցանիշների 5-րդ և 6-րդ տողերը։ Անհրաժեշտ է նաև խմբագրել հավելված 5-ի 17-20-րդ կետերը՝ ապահովելու, որ դրանք «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքի սկզբունքներին և հաշմանդամության սահմանմանը։ Որպես օրինակ 18-րդ կետում նշվում է, որ «Հայաստանի ողջ տնտեսությունն ընդհանուր առմամբ վնասներ է կրում հիվանդություններ կամ վաղ տարիքից հաշմանդամություն ունեցող անձանց չկատարած նյութական և ոչ նյութական ներդրումների հետևանքով», մինչդեռ հաշմանդամություն ունեցող անձինք չեն կարողանում իրենց ներդրումն ունենալ ոչ թե իրենց առողջական խնդիրների, այլ հասարակության՝ հաշմանդամության մարդու իրավունքների մոտեցումը չընկալելու, վերաբերմունքի և անմատչելիության, համակարգային խտրականության և խարանի պատճառով։
11	26.01.2023 13:44:03		Որպես ոչ ֆինանսական ցուցիչ սահմանել հաշմանդամություն ունեցող անձանց կյանքի տևողության երկարելը: Առողջության համապարփակ ապահովագրությունը պետք է նպաստի առողջապահական ծառայությունների անհավասարությունների վերացմանը, ինչի լավագույն ցուցիչը հաշմանդամություն ունեցող անձանց կյանքի տևողությունն է։ Հետազոտությունների համաձայն՝ հաշմանդամություն ունեցող անձինք ունեն վաղաժամ մահացության ավելի բարձր ցուցանիշ հաշմանդամություն չունեցող անձանց հետ համեմատությամբ: Օրինակ՝ բարձր եկամուտ ունեցող երկրներում հոգեսոցիալական հաշմանդամություն ունեցող անձանց մոտ մահացության տարբերությունը տղամարդկանց համար կազմում է 20 տարի, իսկ կանանց համար՝ 15 տարի (Thornicroft G. Physical health disparities and mental illness: the scandal of premature mortality. British J Psychiatry. 2011;199:441–2): Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի Միացյալ Թագավորությունում մտավոր հաշմանդամություն ունեցող անձանց մահացության տարեկան մակարդակը կրկնակի է ընդհանուր բնակչության համեմատ (Heslop P, Blair PS, Fleming P, Hoghton M, Marriott A, Russ L. The confidential inquiry into premature deaths of people with intellectual disabilities in the UK: a population-based study. Lancet. 2014;383:889–95): Մահացության բարձր մակարդակի հիմնական գործոնը հաճախ առողջապահական ծառայությունների որակն է։ Մահացության մակարդակի վրա ազդող այլ գործոններ են երկրի և անձի անհատական եկամուտները: Օրինակ՝ եթե Ռումինիայում միջին հաշվով ողնուղեղի վնասվածքով մարդիկ պատահարից հետո ապրում են 10,8 տարի, ապա Շվեյցարիայում ապրողները՝ միջինում 26 տարի (Oña A, Strøm V, Lee B-S, Le Fort M, Middleton J, Gutenbrunner C et al. Health inequalities and income for people with spinal cord injury. A comparison between and within countries. SSM Popul Health. 2021;15:100854):