project.favorite.title

«Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենք և հարակից օրենքներում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին օրենքների նախագծեր

52 - project.vote.yes
26 - project.vote.no

project.digest.title

project.digest.no	project.digest.username_date	project.digest.status	project.digest.text	project.digest.uploaded_file	project.digest.conclusion	project.digest.article
	1	2	3	4	5	6
1	06.09.2019 13:53:06		Կարծում եմ` բռնագանձման ենթակա գույքի նվազագույն չափը ճիշտ կլինի փոքրացնել` գոնե մինչև 25 միլիոն առաջարկվող 50-ի փոխարեն:		Ընդունվել է:
2	06.09.2019 14:38:48		Հիմնավորումը չի կցված:		Ընդունվել է ի գիտություն:
3	07.09.2019 02:32:07		Ոնց եք հիմնավորելու կրիպտոարժութի պատկանելիությունը որևէ անձի՞ Օրենքը որը սահմանում է պատիժ՝ չի կարող հետադարձ ուժ ունենալ, դա հակասում է Սահմանադրությանը:		Ընդունվել է ի գիտություն:
4	07.09.2019 10:02:31		Կառաջարկեի օրենքի մեջ նախատեսել նաև մոտ հարազատներին, քանի որ անօրինական ձեռք բերված գույքը շատ դեպքերում գրանցվում են այդ մարդկանց անունով:		Ընդունվել է ի գիտություն:
5	07.09.2019 15:51:24		Կարծում եմ, որ ենթակա է վերանայման օրենքի 14-րդ հոդվածի 7-րդ մասը, հետևյալ պատճառաբանությամբ․ Նշված հոդվածի 7-րդ մասում խնդրահարույց է հետևյալ դրույթը՝ «7. Դատարանը կիրառում է հայցի ապահովման միջոցներ, եթե դիմումը և դրան կից ներկայացվող փաստաթղթերը պարունակում են տվյալներ, որոնք բավարար հիմք են տալիս ենթադրելու, որ անձին պատկանում է ապօրինի ծագում ունեցող գույք և ․․․:»: Առաջին հերթին, ՀՀ քաղ, դատ․ օրը նախատեսում է հայցի ապահովման միջոցի կիրառման համար որպես հիմք՝ հետագայում դատական ակտի կատարման անհնարինության հետ՝ գույքի վատթաբացի դրացում և այլն: Նշված դրույթով դատարանը, բացի դատական ակտի հետագա կատարումից, անդրադառնում է նաև գույքի ապօրինի ձեռք բերված լինելու վերաբերյալ իրավասու մարմնի դիմումում առկա հիմնավորումները և բավարարելու դեպքում, ստացվում է, որ որոշմամբ հաստատվում է նշվածի հիմնավորված լինելը, իսկ մերժվելու դեպքում՝ (վերաքննիչ և վճռաբեկ բողոքներով դատական ակտի օրինական ուժի մեջ մնալու պարագայում) իրավասու մարմնի մոտ կրկին մնում է հայեցողական իրավասություն ամփոփագրի հիման դիմել դատարան, թե ոչ, այն դեպքում, երբ դատարանը բավարար չէր համարել հավաքագրված նյութերը: Առաջարկում եմ՝ 1. եթե դատարանը մերժեց միջնորդությունը, ապա պետք է նախատեսել դրույթ առ այն, որ, եթե դիմումը մերժելուց հետո ավել ապացույցներ ձեռք բերված չլինեն, ապա նման դեպքում Իրավասու մարմինը ոչ թե իր հայեցողությամբ, այլ որպես պարտականություն՝ գույքի բռնագանձման վարույթը պետք է դադարեցնի: 2.կամ փորձել հանել հիմնավորվածության մասը, քանի որ հայցի ապահովման ինստիտոտը որպես այդպիսին ենթադրում է իրավունքների հետագա պաշտպանության երաշխիք և դրա համար գործի փաստերը կարևոր են զուտ այնքանով, որքանով դատարանը գնահատում է դատավարության մասնակցի հնարավոր գործողությունները, որոնք կարող են խոչընդոտնել հետագա իրավունքների վերականգնումը:		Ընդունվել է:
6	08.09.2019 04:52:21		Օրենքի ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ ապօրինի գույքի բռնագանձման վարույթների շրջանակներում իրավասու մարմնին ընձեռնված են իշխանական լիազորություններ: Այսպես, օրենքի 11-րդ հոդվածով նախատեսված է լիազորություն պահանջելու մասնավոր անձանցից փաստաթղթեր և այլ բնույթի տեղեկությունները: Առաջին հերթին՝ նշվածը ուղղակիորեն պարտականություն է առաջացնում մասնավոր անձի համար տրամադրել համապատասխան փաստաթղթերը, այսինքն, գործ ունենք ուղղակիորեն վարչական ակտի հետ, քանի որ արտաքին ներգործության արդյունքում անձը պարտականություն է կրում կատարել որոշակի գործողություն, այն է՝ տրամադրել փաստաթղեր: Օրենքի ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ պայմանական վարույթը բաժանված է հիմնական 3 փուլերից՝ միչդատական փուլ․ դատական և հարկադիր: Դատական փուլը և հարկադիր փուլերը ըստ էության գնտվում են դատարանի վերահսկողության ներքո և անձին հնարավորություն է ընձեռնվում պաշտպանվել քաղ․ դատ․ օրով նախատեսված դատավարական իրավունքներով: Նույնը չենք կարող ասել մինչդատական վարույթին: Առաջարկում եմ՝ մինչդատական վարույթի նկատմամբ սահմանել վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթը կարգավորող նորմերը՝ 1. հնարավորություն ընձեռել շահագրգիռ անձանց ներկայացնել առարկություն եզրակացության վերաբերյալ, նշված դեպքում անձի կողմից ի բարենպաստ իրեն կարող են ներկայացվել ապացույցներ, որոնք կարող են բացառել դատարան դիմելու հանգամանք․ 2. հնարավորություն ընձեռնել մինչդատական վարույթում բողոքարկել իրավասու մարմնի գործողությունները՝ օրինակ՝ վարույթի հետ չկապված փաստաթղթեր պահանջելու դեպքերում, 3. մինչդատական վարույթում անձի կողմից եզրակացության հետ համաձայնվելու կամ մասնակի համաձայնության գալու դեպքում/որը պետք է լինի բացառապես գրավոր ձևով/ արագացված դատաքննության կիրառելու հնարավորություն․ Խնդրային է նաև օրենքի 22֊րդ հոդվածը, որտեղ սահմանված է միայն վերաքննության կարգով բողոքարկման հնարավորություն: Կարծում ենք, որ նույն օրենքի միատեսակ կիրառության հարցերի դեպքում, կամ սխալ դատական ակտերի դեմ պայքարելու և արդարադատության պատշաճ ապահովման տեսանկյունից անձին պետք է ընձեռել վճռաբեկ բողոք բերելու իրավունքը, քանի որ նույն օրենքը պետք է մեկնաբանվի նաև օրենքի միատեսակ կիրառությունը ապահովող դատարանի կողմից: Ընդորում, հայցի նախնական ապահովման վերաբերյալ կայացված որոշման դեմ նախատեսված է վճռաբեկ բողոք բերելու իրավունքը, սակայն գործն ըստ էության լուծող դատական ակտի դեմ հնարավորություն ընձեռնված չէ, որը չի համապատասխանում արդար դատական պաշտպանության իրավունքի պատշաճ իրացման իրավունքից բխող տրամաբանությանը: Այլ կերպ ասած, միջանկյալ դատական ակտի դեմ անձինքն կարողանում են սպառել բոլոր դատական ատյանները, մինչդեռ գործն ըստ էության լուծողի դեմ կարող են միայն օգտվել վերաքննությունից:		Ընդունվել է մասնակի:
7	09.09.2019 08:32:06		Առաջարկում եմ Հոդված 3-ի 2) կետը շարադրել հետևյալ բովանդակությաբ՝ 2) Ապօրինի ծագում ունեցող գույք – գույք, որի ձեռքբերումը չի հիմնավորվում օրինական փաստաթղթերով և սույն օրենքով նախատեսված կարգով օրինական եկամուտներով անկախ սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելուց առաջ կամ հետո ձեռք բերված լինելու հանգամանքից. և օրենքը համալրել նշված փոփոխությամբ պայմանավորված համապատասխան դրույթներով։		Չի ընդունվել:
8	23.09.2019 06:32:55		ԱՊՕՐԻՆԻ ԾԱԳՈՒՄ ՈՒՆԵՑՈՂ ԳՈՒՅՔԻ ԲՌՆԱԳԱՆՁՄԱՆ ՄԱՍԻՆ ՀՀ օրենքի նախագծի 1-ին հոդվածում պարզ չէ, թե ուսումնասիրություն սկսելու ինչ առիթների մասին է խոսքը, որոնք են այդ առիթները, բացի այդ, այդ առիթները չեն հստակեցվում և սահմանվում նաև նախագծի տեքստում: Նախագծի 3-րդ հոդվածի 1-ին մասի 12-րդ կետով սահմանված պաշտոնատար անձ հասկացության մեջ պարզաբանման կարիք ունի հանրային պաշտոնին համարժեք պաշտոն ձևակերպումը, քանի որ անհասկանալի է համարժեքությունը, այն ինչ իրավական հիմքով և սկզբունքով է սահմանված: Նախագծի 3-րդ հոդվածի 1-ին մասի 14-րդ կետում հայց հարուցելու հիմքերի ուսումնասիրությունը ընթացակարգ է, սակայն փաստացի նախագծում այդ ընթացակարգը սահմանված չէ և պարզ չէ, թե ինչպես, ինչ ժամկետներում է այն կատարվելու: Նախագծի 3-րդ հոդվածի 1-ին մասի 15-րդ կետում անհրաժեշտ է հստակեցնել, թե շուկայականից էականորեն ցածր գինը որ ժամանակահատվածին է վերաբերում կամ որ պահի դրությամբ է հաշվարկվելու և ինչն է հիմք ընդունվելու այդ գնի որոշման համար: Նախագծի 4-րդ հոդվածի 2-րդ մասում անհրաժեշտ է հստակեցնել հիմքերի առկայության ստուգման արդյունքում ինչպես է հաշվարկվելու որոշման կայացման տասնօրյա ժամկետի սկիզբը, ստուգումը ինչ ժամանակահատվածում և ինչ ընթացակարգով է կատարվելու: Նախագծի 4-րդ հոդվածի 4-րդ մասում քննարկման առարկա է ապօրինի ծագման գույքի համար սահմանված 50 մլն դրամի չափը, ինչ հիմքով կամ տրամաբանությամբ է այդ չափը որոշվել կամ սահմանվել, քանի որ ՀՀ հանրային ծառայության կամ այլ ոլորտում առկա աշխատավարձերի չափերի պայմաններում, օրինակ՝ 200000-500000 դրամ աշխատավարձի դեպքում /հաշվի առնելով նաև օրենքով աշխատավարձերի բարձրացմանը նախորդող ժամանակահատվածում գործող աշխատավարձերի ցածր մակարդակները/ առնվազն տրամաբանական չէ և ողջամիտ հարցադրումներ է առաջացնում միջին 4 և ավելի հոգանոց ընտանիքում 2 աշխատողից գոնե 1 կամ նույնիսկ 2 հանրային ծառայության պաշտոն զբաղեցրած անձի պարագայում 50 մլն դրամի չափով՝ մոտ 100 հազար դոլարին համարժեք գույքի ծագումը և դրա օրինականությունը, քանի որ ուղղակի իրատեսական չէ ՀՀ-ի պետական վարձատրությամբ նման չափի գույքի ձեռքբերումը նույնիսկ 15 տարի և ավելի ժամանակահատվածում միջին և բարձր պաշտոն զբաղեցնելով: Անհրաժեշտ է լրացուցիչ և համակողմանի քննարկման առարկա դարձնել ուսումնասիրության ոչ ենթակա ապօրինի գույքի չափը 50 մլն-ից էականորեն, օրինակ առնվազն 1/3-ով իջեցնելու հարցը: Նույն խնդիրը հաշվի առնել նախագծի 12-րդ հոդվածի 2-րդ և 17-րդ հոդվածի 2-րդ մասերում, ինչպես նաև նախագծի ողջ բովադակության մեջ:		Ընդունվել է մասնակի:
9	23.09.2019 06:38:24		Նախագծի 6-րդ հոդվածի 1-ին մասում հստակեցնել ուսումնասիրություն սկսելու մասին որոշման կայացման սկիզբը սահմանող ժամկետը, հակառակ դեպքում առաջանում են կամայական և սուբյեկտիվ դրսևորումների հիմքեր, դրանցից բխող հետևանքներով և ռիսկերով: Պարզ չէ նաև, թե ինչպես է որոշվելու ուսումնասիրություն սկսելու հիմքերը բավարար համարելու սահմանները, որոնք են բավարար համարելու սկազբունքները, չափանիշները կամ չափորոշիչները, հակառակ դեպքում կլինեն ընտրողական, սուբյեկտիվ մոտեցումներ: Նախագծի 6-րդ հոդվածի 2-րդ մասում առաջարկում եմ հանել <<Անձի>> բառը: Նախագծի 7-րդ հոդվածի 1-ին մասում պարզ չէ, թե ինչ ժամկետում է նախատեսված նյութերի հավաքումը, որն է այդ ժամկետի հաշվարկման սկիզբը: Նախագծի 7-րդ հոդվածի 2-րդ մասում <<հանգամանքները>> բառից հետո լրացնել <<և փաստարկված հիմքերը>> բառերը: Նույն մասում ուսումնասիրվող ժամանակահատվածի համար նախատեսված 10 տարին անընդունելի է, քանի որ ապօրինի գույքի բռնագանձման հնարավորությունը տարածվում է 2008 թվականից հետո ընկած ժամանակահատվածի վրա, մինչդեռ ապօրինի հարստացման և գույքի բռնագանձման խնդիրը առկա է անկախությունից ի վեր: Այստեղ պետք է իմպերատիվ սահմանել սույն օրենքի գործողությունը անկախությունից հետո ընկած ողջ ժամանակահատվածի վրա տարածվելու մասին՝ առաջնորդվելով օրենքի առաջ բոլորը հավասար են սկզբունքի գերակայությամբ և ՀՀ Սահմանադրությամբ նախատեսված պահանջներով: Նույն հոդվածի 3-րդ մասը ներառել 2-րդ մասում՝ բացառելով եթե-ներով ուսումնասիրության համար հնարավոր սուբյեկտիվ, կամայական ու ընտրողական մոտեցումների կիրառման ռիսկերն ու դրանց հետևանքները: 7-րդ հոդվածի 3-րդ մասում <<կասկածներ>> բառից առաջ լրացնել <<հիմնավորված փաստերով>> բառերը: Նախագծի 10-րդ հոդվածում և տեքստում քննարկման առարկա է գույքի բռնագանձման վարույթի իրականացման հարցը՝ <<Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին>> ՀՀ օրենքի համատեքստում: Նախագծի 12-րդ հոդվածի 1-ին մասում հստակեցնել ուսումնասիրության արդյունքների վերաբերյալ ամփոփագիր կազմելու ժամկետի հաշվարկման սկիզբը և տևողությունը: Նախագծի 13-րդ հոդվածի 1-ին մասում հստակեցնել դիմում ներկայացնելու հետ կապված ժամկետի հաշվարկման սկիզբը և ժամկետները: Նախագծի 17-րդ հոդվածի 1-ին մասում հստակեցնել եզրակացությունը կազմելու ժամկետի սկիզբը և եզրակացությունը կազմելու տևողությունը: Նախագծի 18-րդ հոդվածի 3-րդ մասի ձևակերպումից ստացվում է, որ փաստացի առաջնային ապօրինի հարստացողը կարող է չդիտարկվել պատասխանող կողմ, հայցադիմումը կարող է ներկայացվել օրինական և հիմնավորված սկզբունքով ապօրինի գույքը ձեռքբերած բոլորովին այլ մարդու նկատմամբ, ում որևէ կերպ փոխանցվել է այդ գույքը, և այդ պահին կամ վաղուց այդ գույքը չի պատկանում իրականում առաջնային ապօրինի հարստացած մարդուն: Այս սկզբունքը ընդունելի և արդարացի չէ:		Ընդունվել է մասնակի:
10	25.09.2019 10:39:19		1. Նախագծի 19-րդ հոդվածի 5-րդ մասի իրավակարգավորումը փաստացի հնարավորություն է տալիս ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման վերաբերյալ իրավասու մարմնին ցանկացած պահի դիմել համապատասխան գույքի բռնագանձման պահանջով առանց որևէ որոշակի ժամկետային կողմնորոշիչի պահպանման: Նման դատողության իրավական հիմքը՝ դրանում օգտագործվող խիստ անորոշ ու բովանդակային իմաստով անառարկա ձևակերպումն է, որի համաձայն` Հայցային վաղեմության ժամկետի ընթացքը սկսվում է այն օրվանից, երբ իրավասու մարմինն իմացել է կամ պետք է իմանար ապօրինի ծագում ունեցող գույքի առկայության մասին (…): Բնականաբար, նման իրավիճակում ինչպես տեսականում, այնպես էլ գործնականում հնարավոր են դեպքեր, երբ ցանկացած իրավիճակում հայցային վաղեմության ժամկետի հաշվարկման սկիզբը պայմանավորվի անորոշ բովանդակություն ունեցող վերացական ժամկետային ելակետերով: Հետևապես, վերը նշվածի հիման վրա, առաջարկում ենք վերաձևակերպել հիշյալ վիճահարույց կարգավորումը։		Ընդունվել է:
11	25.09.2019 10:39:19		2. Բովանդակային իմաստով էականորեն խնդրահարույց է Նախագծի 25-րդ հոդվածի 5-րդ մասով սահմանվող իրավակարգավորումը, որի համաձայն` Երրորդ անձանց կողմից անհատույց տրամադրված գույքը որպես օրինական եկամուտ վկայակոչելու դեպքում անձը կրում է գույքը տրամադրած անձի կողմից դրա ձեռքբերման օրինականությունը ապացուցելու պարտականություն։ Հիշյալ իրավակարգավորման բովանդակությունից ստացվում է, որ ցանկացած պարագայում հենց երրորդ անձի վրա է դրվում մեկ այլ անձի օբյեկտիվ իմացության տիրույթում գտնվող, երբեմն նաև օբյեկտիվ պատճառներով ապացուցման տեսակետից (անձի մահ, ապացույցների կորուստ, տիրող հանրային հարաբերությունների կազմակերպման միջավայր և այլն) անհնար համարվող հանգամանքների ապացուցման ամբողջ բեռն ու ծանրությունը դրանից բխող բոլոր անբարենպաստ հետևանքներով, ներառյալ` այն հանգամանքի համատեքստում, որ այս պարագայում գործում է գույքի ապօրինի ծագում ունենալու կանխավարկածը և վերը նշված բոլոր անբարենպաստ հանգամանքների հետևանքները կրում է պատասխանողը: Հետևապես, առաջարկում ենք հրաժարվել այս վիճահարույց կարգավորումից:		Ընդունվել է:
12	25.09.2019 10:39:19		3. Չափազանց լուրջ մտավախություն է առաջացնում նաև Նախագծի 14-րդ հոդվածի 10-րդ մասով առաջարկվող փոփոխությունը, որի համաձայն` սույն օրենքի հիման վրա գույքի բռնագանձման հայցադիմումը պետք է ներկայացվի ոչ ուշ, քան վեցամսյա ժամկետում՝ սկսած այն օրվանից, երբ դիմողն ստացել է հայցի նախնական ապահովման միջոցներ կիրառելու մասին դատարանի որոշումը: Արդյունքում ստացվում է այնպես, որ պատասխանողի սեփականություն համարվող գույքը շուրջ վեց ամիս կարող է գտնվել սոսկ հայցի ապահովման ներգործության ներքո՝ առանց իր նկատմամբ ներկայացված որևէ հայցապահանջի: Ընդ որում, նշված իրավիճակի դեմ պայքարի որևէ` գործնականում իրատեսական պաշտպանության երաշխիք անձին վերապահված չէ: Հետևապես, առաջարկում ենք սահմանել նշված դեպքերում դատարան դիմելու առավել կարճ ժամկետ:		Չի ընդունվել:
13	25.09.2019 10:39:19		4. Ըստ նախագծի՝ ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման նպատակով համապատասխան ընթացակարգի նախաձեռնումը վերապահված է իրավասու մարմնին՝ ՀՀ գլխավոր դատախազությանը։ Ակնհայտ է նաև, որ Հայաստանի Հանրապետության դատախազությանը նման լիազորությամբ օժտելն ուղղակիորեն հակասում է ՀՀ Սահմանադրության 176-րդ հոդվածի 3-րդ մասով առաջարկվող իրավակարգավորմանը, որի համաձայն` Դատախազությունն օրենքով սահմանված բացառիկ դեպքերում և կարգով պետական շահերի պաշտպանության հայց է հարուցում դատարան: Հիշյալ իրավակարգավորման բովանդակությունից ուղղակիորեն բխում է, որ դատախազության` պետական շահի պաշտպանության հայցի հարուցման իրավասությունը կարող է կենսագործվել խիստ սահմանափակ` օրենքով սահմանված բացառիկ դեպքերում: Հիշյալ դեպքերն ուղղակիորեն և սպառիչ լրիվությամբ թվարկված են «Դատախազության մասին» ՀՀ օրենքի 29-րդ հոդվածի 2-րդ մասում (հայց ներկայացնելու առաջարկություն ստանալուց հետո ողջամիտ ժամկետում իրավասու մարմինը հայց չի ներկայացրել, կամ պետական շահերի խախտում է տեղի ունեցել այն հարցերով, որոնցով հայց ներկայացնելը օրենսդրությամբ վերապահված չէ որևէ պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմնի), որոնց վերլուծությունից ուղղակիորեն բխում է, որ դրանք իսկապես բացառիկ են: Մինչդեռ, ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման հայցի հարուցումն օբյեկտիվորեն կարող է իրականացվել ՀՀ-ում գործող բազմաթիվ մարմինների կողմից և այս պարագայում առկա չէ բացառիկության որևէ հատկանիշ: Հետևապես, առաջարկում ենք բացառել դատախազության իրավասությունից այս վարույթի իրացումը:		Չի ընդունվել:
14	25.09.2019 10:39:19		5. Նախագծի 2-րդ հոդվածի 2-րդ մասն ամրագրում է, որ եթե սույն օրենքով սահմանված են այլ կանոններ, քան Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքով, ապա ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման վարույթի քննությունն իրականացվում է սույն օրենքով սահմանված կանոններով: Ակնհայտ է, որ քննարկվող օրենքով սահմանված վարույթն ինքնին քաղաքացիական դատավարություն է, ուստիև՝ «քաղաքացիական դատավարությունում սահմանել մեկ այլ քաղաքացիական դատավարություն» սկզբունքորեն անընդունելի է՝ առաջին հերթին օրենքի կարգավորման ինքնուրույն առարկաների համարժեք սահմանազատման տեսակետից: Հետևապես, առաջարկում ենք որդեգրել քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի և նշված օրենքի միջև իրավական հարաբերակցությունը որոշակիացնելու այլ` ողջամտորեն հիմնավորված կարգ:		Չի ընդունվել:
15	25.09.2019 10:39:19		6. Նախագծի 3-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետը «գույք» հասկացության մեջ է ներառում նաև կրիպտոակտիվները, որպիսիք ՀՀ-ում դեռևս որևէ օրենսդրական ակտով սահմանված չեն: Սրանով ուղղակիորեն խախտում է «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքով սահմանված իրավակարգավորումն առ այն, որ ցանկացած նոր հասկացություն սահմանելիս օրենքը պետք է ուղղակիորեն որոշակիացնի դրա բովանդակային ելակետերը: Հետևապես, առաջարկում ենք Նախագծի փաթեթով հստակորեն սահմանել մեր օրենսդրությամբ չբացահայտվող նշված եզրույթը:		Չի ընդունվել:
16	25.09.2019 10:39:19		7. Թեպետ միջազգային փորձը ցույց է տալիս, որ «Հավանականությունների հավասարակշռում» սկզբունքը տարածում ունի տարբեր երկրներում, այդուհանդերձ գտնում ենք, որ այս սկզբունքի կիրառումը որոշակի ռիսկեր է պարունակում։ Նախագծում այս սկզբունքը սահմանված է 3-րդ հոդվածի 1-ին մասի 5-րդ կետում։ «Հավանականությունների հավասարակշռում» եզրույթը՝ ապացուցողական չափանիշ է, որով փաստը համարվում է հաստատված կամ հերքված, եթե դրա առկայությունը կամ բացակայությունը ավելի հավանական է: Այսպես, բանն այն է, որ հիշյալ հասկացությունը որևէ կերպ չի կարգավորում այն հարցը, թե դատավարության մասնակիցներից ո՞վ է կրելու կոնկրետ ապացույցներ ներկայացնելու պարտականությունն ու ապացուցման բեռը, որոնք տարբեր են ինչպես՝ ՀՀ օրենսդրությամբ, այնպես էլ՝ ՀՀ վճռաբեկ դատարանի նախադեպային պրակտիկայում: Ակներև է, որ փաստը հենց այնպես չի կարող համարվել հերքված կամ հաստատված, իսկ պատասխանողը դիտարկվել որպես փաստի չապացուցման անբարենպաստ հետևանքը կրող՝ բացառապես այն հանգամանքի ուժով, որ տվյալ գույքի ձեռբքերումը չի հիմնավորվում օրենքով սահմանված ընթացակարգով: Առաջարկում ենք հստակորեն որոշակիացնել` ով է կրում այս պարագայում ապացույցներ ներկայացնելու պարտականությունը և պատասխանողի համար անբարենպաստ հետևանքների ծագումը պայմանավորել բացառապես այն պարագայում, երբ օբյեկտիվորեն և բանականորեն (ողջամտորեն) հնարավոր է գույքի ձեռքբերման մասին համապատասխան ապացույցը ներկայացնել:		Ընդունվել է մասնակի:
17	25.09.2019 10:39:19		8. Նախագծի 3-րդ հոդվածի 1-ին մասի 12-րդ կետով պաշտոնատար անձին տրված իրավական բնորոշումը պարունակում է որոշակի ռիսկեր: Մասնավորապես, դրա շրջանակներում ուղղակիորեն ընդգծվել է, որ պաշտոնատար անձ է համարվում ուսումնասիրությունը նախաձեռնելու պահին գործող «Հանրային ծառայության մասին» օրենքի իմաստով հանրային պաշտոն զբաղեցնող կամ զբաղեցրած անձ կամ այդպիսի պաշտոնին համարժեք պաշտոն զբաղեցրած անձը: Մինչդեռ, ակներև է, որ Նախագծի իրավակարգավորման շրջանակներում առկա չէ որևէ դրույթ, որը կորոշակիացնի հանրային պաշտոն զբաղեցնող անձին համարժեք պաշտոն հասկացությունը: Ներպետական օրենսդրությամբ նշված հասկացության իրավական ելակետերը սահմանող որևէ բնորոշում առկա չէ: Ուստիև, առաջարկում ենք հրաժարվել իրավական որոշակիության հատկանիշից զուրկ այս ձևակերպումներից:		Ընդունվել է մասնակի:
18	25.09.2019 10:39:19		9. Բովանդակային տեսակետից գրեթե ամբողջությամբ նույնանում են Նախագծի 6-րդ հոդվածի 2-րդ և 3-րդ մասերով սահմանված իրավակարգավորումները: Երկուսի պարագայում էլ խոսքն ըստ էության, վերաբերում է նոր կամ նոր երևան եկած հանգամանքի հիմքով ուսումնասիրության վերսկսմանը: Հետևապես, գտնում ենք, որ անհրաժեշտ է հստակ տարանջատել հիշյալ կարգավորումների գործողության առարկայական սահմանները:		Չի ընդունվել:
19	25.09.2019 10:39:19		10. Իրավասու մարմնի համար անհարկի վարչական հայեցողություն է գեներացնում նաև Նախագծի 7-րդ հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված իրավակարգավորումը, որը, փաստացի հնարավորություն է տալիս սկսել ուսումնասիրություն նաև տասը տարուց ավելի ժամանակահատվածի կտրվածքով այն դեպքերում, երբ հիմնավորվում է, որ այդ ժամանակահատվածում ձեռքբերված գույքի առնչությամբ ապացույցներն առկա են և հասանելի: Բանն այն է, որ այդ հանգամանքի գնահատման ողջ գործընթացն ինքնին գտնվում է իրավասու մարմնի հայեցողության շրջանակներում, իսկ դրա ոչ պատշաճ իրացման հետևանքը Նախագծի կարգավորումների համաձայն, կրում է պատասխանողը: Ավելին, Նախագծի կարգավորման տրամաբանությունից ուղղակիորեն բխում է, որ մինչև տասը տարվա ժամանակն ընդգրկող ուսումնասիրության դեպքում բոլորովին էլ պարտադիր չէ գույքի առնչությամբ ապացույցներն առկայության և հասանելիության օրենսդրական պահանջի պահպանվածության հարցը: Հետևապես, առաջարկում ենք հրաժարվել այս վիճահարույց կարգավորումից:		Չի ընդունվել:
20	25.09.2019 10:39:19		11. Իրավակիրառ լուրջ խնդիրներ կարող է առաջացնել նաև ուսումնասիրության անհարկի երկարացված ժամկետները: Մասնավորապես, համաձայն՝ Նախագծի 8-րդ հոդվածի ուսումնասիրությունը կարող է տևել առավելագույնը երկու տարի: Անհասկանալի է՝ եթե ուսումնասիրությունը չի պահանջում միջազգային հարցումների իրականացման անհրաժեշտություն, ինչո՞վ է հիմնավորվում այդպիսի երկար ժամկետի սահմանումը: Առաջարկում ենք ներկայացնել համապատասխան հիմնավորում, իսկ դրա բացակայության դեպքում հրաժարվել այս անհիմն կարգավորումից:		Չի ընդունվել:
21	25.09.2019 10:39:19		12. Առաջարկում ենք հստակ սահմանել այն պատասխանատվությունը, որն անհրաժեշտաբար պետք է կիրառվի Նախագծի 9-րդ հոդվածին համապատասխան իրականացված ուսումնասիրության արդյունքում ստացված տվյալների հրապարակման համար:		Ընդունվել է ի գիտություն:
22	25.09.2019 10:39:19		13. Նախագծի 12-րդ հոդվածի 5-րդ մասով առաջարկվող իրավակարգավորումը փաստացի դատարանին գրեթե պարտավորեցնում է բոլոր դեպքերում բավարարել համապատասխան գաղտնիք պարունակող տեղեկություններ պահանջելու վերաբերյալ ստացվող դիմումները: Հիշյալ հոդվածի իմաստով դիմումի բավարարման մասին որոշման կայացման համար ընդամենն անհրաժեշտ է հավաստիանալ, որ դիմումում արձանագրված տվյալներն անհրաժեշտ են ուսումնասիրության համար որոշակի փաստերի հաստատման նպատակով: Մինչդեռ, նման ցածր ապացուցողական շեմի սահմանումը որևէ կերպ համադրելի չէ համարժեք հիմնավորված դատական ակտ ստանալու կոնվենցիոնալ սկզբունքին: Հետևապես, առաջարկում ենք վերաձևակերպել այս վիճահարույց կարգավորումը, նախատեսելով ապացուցողական ողջամիտ և ընդունելի շեմ:		Չի ընդունվել:
23	25.09.2019 10:39:19		14. Մտահոգիչ է Նախագծի 14-րդ հոդվածի 7-րդ մասը, որի համաձայն` Դատարանը կիրառում է հայցի ապահովման միջոցներ, եթե դիմումը և դրան կից ներկայացվող փաստաթղթերը պարունակում են տվյալներ, որոնք բավարար հիմք են տալիս ենթադրելու, որ անձին պատկանում է ապօրինի ծագում ունեցող գույք և նման միջոցներ չձեռնարկելը կարող է անհնարին դարձնել, դժվարացնել դատական ակտի կատարումը, հանգեցնել վեճի առարկա հանդիսացող գույքի փաստացի կամ իրավական վիճակի փոփոխության։ Հիշյալ իրավակարգավորումից ուղղակիորեն բխում է, որ դեռևս հայցի ապահովման փուլում, փաստորեն, դատարանն արդեն իսկ գնահատական է տալու այն փաստի մասին, որ առկա է ապօրինի ծագում ունեցող գույք: Բնականաբար, նշված փաստի դատական կարգով հաստատման պարագայում ակնկալել արդարադատության հետագա շարժընթացի օբյեկտիվությունը ողջամտորեն իրատեսական չէ, և նման իրավակարգավորումն ըստ էության, դատարանին դնելու է իրավասու մարմնի ներկայացրած «հայցերը դակողի» կարգավիճակում: Առաջարկում ենք հրաժարվել այս վիճահարույց կարգավորումից:		Ընդունվել է:
24	25.09.2019 10:39:19		15. Նախագծի 18-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն` Ուսումնասիրությունը կարող է ավարտվել հաշտության համաձայնության կնքմամբ, որը պետք է համապատասխանի սույն օրենքի 23-րդ հոդվածով նախատեսված պայմաններին և հաստատվի դատարանի կողմից նույն հոդվածով նախատեսված կարգով: Բանն այն է, սակայն, որ այս տեսակի վարույթներով էականորեն կարևորվում է հաշտության համաձայնության գործընթացի պատշաճ սահմանումը, որն այսուհանդերձ, չի կարող կրել հայեցողական բնույթ: Հիշյալ իրավադրույթում «կարող է ավարտվել» բառերը հնարավորություն են տալիս չկնքել հաշտության համաձայնություն ներառյալ այն դեպքերում, երբ առկա են օրենսդրորեն պահանջվող բոլոր վավերապայմանները: Դրանով պայմանավորված` առաջարկում ենք հստակորեն և առանց անհարկի հայեցողական բաղադրիչի ամրագրել հաշտության համաձայնության կնքումը վարույթի այս տեսակի պարագայում:		Չի ընդունվել:
25	25.09.2019 10:39:19		16. Խիստ մտահոգիչ է նաև Նախագծի 24-րդ հոդվածում ամրագրված արագացված դատաքննության կիրառման իրավական հիմքերը: Նշված դրույթը հնարավորություն է տալիս կիրառել արագացված դատաքննություն այն դեպքերում, երբ հրապարակային ծանուցման տեղադրման պահից սկսած 4 ամսվա ընթացքում շահագրգիռ ոչ մի անձ գրավոր չի վիճարկում գույքի բռնագանձումը: Նման իրավակարգավորման պարագայում փաստացի կարող է ստացվել այնպես, որ անձն առանց իրազեկման, առանց արդարադատության բովանդակային իրացման զրկվի իր սեփականությունը հանդիսացող գույքից: Առաջարկում ենք հրաժարվել հիշյալ իրավակարգավորումից: Նկատի ունենալով այսօրինակ գործերի քննության առանձնահատկությունները` առաջարկվում է նաև դրանց համար սահմանել ի պաշտոնե քննության կառուցակարգեր:		Ընդունվել է ի գիտություն: